Dezynfekcja kurnika
Właściciele ferm drobiu wiedzą, że regularna dezynfekcja kurników jest niezbędna. Zapewnienie kurom higienicznych warunków oznacza biologiczne bezpieczeństwo i dobrostan zwierząt. Dotyczy to ferm hodowlanych, wylęgarni, a także ferm niosek i brojlerów. Sprawdź, dlaczego dezynfekcja kurnika jest ważna i jakie narzędzia są przydatne. Omawiamy również, w jaki sposób skuteczna procedura może chronić hodowlany drób, taki jak kurczaki, indyki, kaczki i gęsi, przed chorobami zakaźnymi.
Dezynfekcja kurników i innych obiektów dla drobiu: dlaczego jest to ważne?
Utrzymywanie kurników w czystości jest ważne zarówno dla dobrostanu zwierząt, jak i dla zysków gospodarstwa. Zmniejsza to ryzyko infekcji wirusowych, grzybiczych, bakteryjnych i pasożytniczych, co oznacza, że układ odpornościowy zwierząt nie jest niepotrzebnie obciążany. Higiena kurników poprzez regularne czyszczenie kurników zmniejsza ryzyko zakażenia salmonellą, podobnie jak szczepienie zwierząt. Salmonella jest niebezpieczna zarówno dla zwierząt, jak i ludzi. Ponadto kurczaki, indyki i inny drób należy chronić przed następującymi chorobami:
Kiedy dezynfekować kurnik? Nakaz prawny
Dezynfekcja kurnika to nie tylko element dobrej praktyki hodowlanej, ale również obowiązek wynikający z przepisów prawa. Zgodnie z ustawą o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz.U. 2023 poz. 1019), każde pomieszczenie, w którym przebywał drób, musi zostać dokładnie wyczyszczone i zdezynfekowane po zakończeniu cyklu produkcyjnego – czyli po opuszczeniu go przez stado. Obowiązek ten dotyczy również sprzętu, poideł, karmników i środków transportu.
Szczególne regulacje wprowadzono w przypadku chorób zakaźnych, takich jak ptasia grypa. Zgodnie z rozporządzeniem MRiRW z 4 kwietnia 2017 r. (Dz.U. 2017 poz. 722), w strefach zapowietrzonych oraz zagrożonych wystąpieniem grypy ptaków, dezynfekcja kurnika po depopulacji jest obowiązkowa i musi zostać wykonana pod nadzorem powiatowego lekarza weterynarii. Co więcej, nowe stado można wprowadzić dopiero po uzyskaniu zgody inspekcji – nie wcześniej niż 21–40 dni po dezynfekcji ostatecznej, w zależności od sytuacji epizootycznej.
Obowiązek prowadzenia dokumentacji dezynfekcji – w tym planów higieny i bioasekuracji – dotyczy każdej fermy towarowej. W praktyce oznacza to, że hodowca musi wykazać, kiedy i jak została przeprowadzona dezynfekcja kurnika, jakich środków użyto, oraz że przestrzega zasad bezpieczeństwa biologicznego. Warto więc pamiętać, że zaniedbanie tych obowiązków może skutkować karami administracyjnymi oraz zagrożeniem dla zdrowia drobiu i ludzi.
Dezynfekcja kurnika po chorobie – jak i kiedy postępować?
Po potwierdzeniu choroby zakaźnej (np. ptasiej grypy, rzekomego pomoru drobiu) hodowca musi postępować zgodnie z regulacjami prawnymi. Co musi zrobić?
- Po depopulacji i czyszczeniu kurnika należy przeprowadzić dezynfekcję ostateczną, zgodnie z rozporządzeniem MRiRW z 4 kwietnia 2017 r. (§ 5 i § 8). Procedura musi być wykonana pod nadzorem powiatowego lekarza weterynarii.
- Środki dezynfekcyjne muszą spełniać normy EN‑14675. Należy je stosować zgodnie ze specyfikacją producenta.
- Niezbędna jest dokumentacja całego procesu: zapis należy prowadzić zgodnie z wymogami GIW – data, nazwa preparatu, stężenie, czas kontaktu – w ramach planów bioasekuracji.
- Po dezynfekcji hodowca często musi przestrzegać określonej w prawie karencji, uzyskać decyzję lekarza weterynarii lub negatywne wyniki badań, aby ponownie wprowadzić stado do kurnika. Wytyczne te różnią się w zależności od rodzaju schorzenia.
Oczyszczanie kurnika a ptasia grypa
Nie istnieją jeszcze szczepionki na ptasią grypę. Dlatego szczególnie ważna jest profilaktyka, czyli regularna dezynfekcja kurnika, a tym samym przerwanie potencjalnego łańcucha infekcji w gospodarstwie.
Jeżeli dojdzie do zakażenia ptasią grypą, hodowca musi przestrzegać protokołu dotyczącego dezynfekcji kurnika przewidzianego przez przepisy prawa. Po dezynfekcji w strefie zapowietrzonej lub zagrożonej ptasią grypą obowiązuje karencja:
- Minimum 21 dni od zakończenia dezynfekcji ostatecznej.
- Na obszarach zagrożonych – nawet do 30–40 dni, w zależności od decyzji inspekcji.
Dezynfekcja kurnika a kokcydioza
Kurczęta zarażają się kokcydiozą głównie poprzez spożycie paszy zanieczyszczonej odchodami. Ryzyko infekcji jest szczególnie wysokie w przepełnionych kurnikach. Dzieje się tak, ponieważ patogeny tej choroby rozwijają się w wilgotnej, ciepłej i bogatej w tlen ściółce.
W przypadku wystąpienia kokcydiozy w stadzie:
- Usuń całą ściółkę i dokładnie wyczyść oraz wymyj kurnik.
- Zastosuj preparat bakteriobójczy i przeciwwirusowy oraz zamgławianie lub oprysk na powierzchnie – środki pozostaw do wyschnięcia.
- Uzupełnij ściółkę i wpuść nowe stado tuż po wyschnięciu – bez określonej karencji.
Dezynfekcja kurnika po chorobie: ptasi tyfus
Ptasi tyfus to forma salmonelli. Jest bardzo zaraźliwy, a młode kurczęta, zwłaszcza pisklęta, są narażone na poważne zachorowania. Przyczyną tej choroby, znanej również jako puklerza, są patogeny, które mogą wiele miesięcy przetrwać w ściółce, glebie i kurzu. Aby uniknąć zakażenia i infekcji w stadzie, bardzo ważne jest czyszczenie i dezynfekcja kurnika.
Jeżeli dojdzie do wykrycia ptasiego tyfusu, trzeba podjąć następujące działania:
- Dokonać depopulacji stada i całkowicie opróżnić kurnik.
- Wykonać mycie na mokro i dezynfekcję kurnika preparatem spełniającym normy EN, np. z glutaraldehydem lub związkami amonowym.
- Po dezynfekcji nie ma sztywnej karencji czasowej, ale wymagane są negatywne wyniki badań na salmonellę i zgoda weterynarza przed nowym zasiedleniem.
Dezynfekcja kurnika po chorobie Marka
Choroba Marka jest bardzo zaraźliwą chorobą wirusową. Stratom w pogłowiu drobiu można zapobiegać za pomocą szczepień jednodniowych piskląt i regularnego czyszczenia kurników, w celu zapewnienia odpowiedniej higieny. Podobnie jak w przypadku ptasiego tyfusu, patogeny te mogą przetrwać do roku na jajach wylęgowych, w odchodach, w glebie oraz ściółce.
Jak postępować w przypadku zakażenia wirusem w stadzie?
- Po depopulacji należy całkowite usunąć ściółkę, sprzęt, jaja.
- Wykonać mycie wysokociśnieniowe na mokro oraz zdezynfekować środkiem wirusobójczym.
- Brak formalnej karencji, ale zaleca się odczekanie co najmniej 7–14 dni i uzyskanie pewności, że środowisko jest wolne od patogenu.
- Dodatkowo – warto profilaktycznie zaszczepić jednodniowe pisklęta.
Dezynfekcja kurnika a jego regularne oczyszczanie – na czym polega różnica?
Regularne oczyszczanie kurnika polega na usuwaniu odchodów, ściółki, kurzu i resztek paszy. To działania wykonywane codziennie (np. mycie karmideł i poideł) i co najmniej raz w tygodniu (ogólne porządki, wymiana ściółki).
Utrzymywanie kurników w czystości zmniejsza ryzyko infekcji wirusowych, grzybiczych, bakteryjnych i pasożytniczych, co oznacza, że układ odpornościowy zwierząt nie jest niepotrzebnie obciążany. Należy więc zabieg ten traktować jako element profilaktyki. Utrzymanie higieny w kurniku poprzez regularne czyszczenie kurników zmniejsza ryzyko zakażenia salmonellą, podobnie jak samo szczepienie zwierząt.
Natomiast dezynfekcja to proces o znacznie większym znaczeniu sanitarnym – to chemiczne lub fizyczne niszczenie mikroorganizmów chorobotwórczych (wirusów, bakterii, grzybów) na wcześniej oczyszczonych powierzchniach. Najpierw należy przeprowadzić gruntowne mycie – na mokro lub przy użyciu myjki ciśnieniowej, by usunąć warstwy organiczne, a następnie zastosować preparaty dezynfekcyjne lub fizyczne metody (np. wapnowanie, ozonowanie).
Kiedy wymagana jest całkowita dezynfekcja?
- Po każdej zmianie stada – nawet jeśli nie wystąpiły choroby, obowiązuje przeprowadzenie pełnego oczyszczenia i dezynfekcji przed zasiedleniem nowego ptactwa, by zapobiec przeniesieniu patogenów.
- Po wykryciu choroby zakaźnej – takiej jak ptasia grypa, salmonelloza, ptasi tyfus itp. Wówczas wymagana jest dezynfekcja ostateczna, często z udziałem inspektora weterynarii i przestrzeganiem przewidzianego okresu karencji.
- Regularnie sezonowo – nawet bez zmian stada czy chorób, zaleca się dezynfekcję co najmniej dwa razy w roku (wiosną i jesienią), zwłaszcza przy dużych fermach lub młodych ptakach.
Nie tylko kurniki wymagają czyszczenia oraz dezynfekcji. Podczas czyszczenia i dezynfekcji należy również uwzględnić hole, lampy grzewcze, wybiegi dla drobiu, wejścia i wyjścia, a także cały sprzęt.
Jak dezynfekować kurnik? Instrukcja
Skuteczna dezynfekcja kurnika to proces, który wymaga przygotowania, czasu i odpowiednich środków. Choć wiąże się z pewnymi kosztami – zwłaszcza jeśli korzystasz z profesjonalnych preparatów i urządzeń ciśnieniowych – to inwestycja w bezpieczeństwo stada, lepszą zdrowotność drobiu i minimalizację strat produkcyjnych.
Dezynfekcja kurnika krok po kroku
1. Dezynsekcja, czyli eliminacja owadów
Przed rozpoczęciem sprzątania warto przeprowadzić wstępną dezynsekcję – np. zamgławianie przeciwko muchom i innym wektorom zakażeń. To pozwala ograniczyć ryzyko dalszego rozprzestrzeniania się patogenów.
2. Usunięcie zanieczyszczeń stałych
Opróżnij kurnik z drobiu, ściółki, obornika, resztek paszy i kurzu. Im dokładniejsze czyszczenie na sucho, tym skuteczniejsze będzie kolejne mycie.
3. Mycie na mokro
Dokładnie wymyj powierzchnie wodą pod ciśnieniem z dodatkiem środka czyszczącego. Zalecane stężenie detergentu to ok. 2%. Woda powinna mieć temperaturę około 20–50°C, a czas kontaktu z preparatem wynosić minimum 10–30 minut.
4. Spłukiwanie i suszenie
Po umyciu wszystkie powierzchnie należy spłukać czystą wodą i pozostawić do całkowitego wyschnięcia. W zależności od warunków może to potrwać do 48 godzin.
5. Dezynfekcja zasadnicza
Po wyschnięciu aplikuj środek dezynfekcyjny (na bazie np. aldehydów, czwartorzędowych soli amoniowych, nadtlenku wodoru lub kwasu nadoctowego) w stężeniu 0,5–1%, w ilości ok. 1 litra roztworu na 3–4 m² powierzchni.
6. Zamgławianie końcowe (opcjonalne)
W celu dotarcia do trudno dostępnych miejsc przeprowadź zamgławianie preparatem dezynfekcyjnym. Standardowa dawka to ok. 1 litr na 1000 m³ kubatury pomieszczenia.
7. Dezynfekcja systemu pojenia
Linie wodne i poidła należy zdezynfekować osobno – stosując 2% roztwór środka dezynfekcyjnego na ok. 6–12 godzin. Po zakończeniu system należy dokładnie przepłukać.
8. Kontrola końcowa i dokumentacja
Upewnij się, że wszystkie powierzchnie są suche, pozbawione osadów i gotowe na nowe stado. W przypadku wystąpienia choroby zakaźnej dezynfekcję należy zgłosić do powiatowego lekarza weterynarii, a ponowne zasiedlenie kurnika wymaga jego zgody.
Czym dezynfekować kurnik? Skuteczne środki i preparaty do dezynfekcji kurnika
Na rynku dostępne są różne preparaty do dezynfekcji kurnika, które różnią się składem chemicznym, zakresem działania oraz sposobem aplikacji. Aby dezynfekcja była naprawdę efektywna, należy stosować środki do dezynfekcji kurnika o potwierdzonym działaniu wirusobójczym, bakteriobójczym i grzybobójczym – najlepiej zgodne z normą EN 14675.
W praktyce najczęściej stosuje się:
- Czwartorzędowe sole amoniowe – działają skutecznie na bakterie i wirusy. Stosowane w stężeniu 0,5–1%.
- Aldehydy (np. glutarowy, formaldehyd) silnie działające środki dezynfekcyjne, często wykorzystywane do zamgławiania. Ich typowe stężenie 0,5–1,5%.
- Nadtlenek wodoru i kwas nadoctowy – środki tlenowe o szerokim spektrum działania, bezpieczne do zamgławiania i powierzchniowego stosowania; stosowane w stężeniu 0,3–0,9%.
- Wapno chlorowane lub mleko wapienne – używane często jako dodatkowe zabezpieczenie po dezynfekcji chemicznej, np. przy wejściach do kurnika.
Do oczyszczania kurników sprawdzą się PressurePro RM 91 Agri piana alkaliczna, 10l – to alkaliczna piana czyszcząca, skuteczna przy tłustych, organicznych zabrudzeniach. Możesz też wykorzystać PressurePro RM 92 Agri Preparat zmiękczający, alkaliczny, 10l, który ułatwia usuwanie resztek paszy i ściółki przed dezynfekcją.
Z pomocą odpowiedniego sprzętu pracownicy mogą szybko oraz skutecznie oczyścić kurniki.
Urządzenie wysokociśnieniowe
Aby zapewnić dobre, biologiczne bezpieczeństwo w kurnikach, najlepszym wyborem jest urządzenie wysokociśnieniowe. Do czyszczenia posadzek, ścian, sufitów i grzęd warto używać urządzenia wysokociśnieniowego z funkcją podgrzewania wody:
- łatwiej usuwa tłuste, oleiste i lepkie zanieczyszczenia.
- wyczyszczone obszary szybciej wysychają.
- krótszy czas oczekiwania na kolejne etapy czyszczenia, takie jak dezynfekcja.
- woda o temperaturze 85°C zabija wirusy, bakterie i inne patogeny.
Stacjonarne urządzenia wysokociśnieniowe są lepszym wyborem niż mobilne urządzenia. Jeżeli sprzęt musi być transportowany z kurnika do kurnika, istnieje zwiększone ryzyko, że po drodze będzie zbierał i rozprzestrzeniał zarazki. Używanie oddzielnych węży, pistoletów i lanc spryskujących dla każdego kurnika z myjkami ciśnieniowymi pomaga zapobiegać rozprzestrzenianiu się patogenów.
W gospodarstwie rolnym świetnie sprawdzają się urządzenia wysokociśnieniowe z podgrzewaniem wody, takie jak:
- HDS 5/13 U – wygodna myjka o pionowej konstrukcji, wyjątkowo łatwo się z nią przemieszczać,
- HDS 10/21-4 M – posiada 4-biegunowy, chłodzony wodą silnik oraz zbiornik na aż 2 detergenty,
- HDS 13/20-4 S Classic – to niezawodne i wytrzymałe urządzenie, które można wykorzystywać przy dużych gospodarstwach i fermach.
W kurniku możesz też zamontować stacjonarne myjki ciśnieniowe. To zdecydowanie ułatwia regularne czyszczenie i dezynfekcję pomieszczenia do hodowli drobiu.
Zalety urządzeń wysokociśnieniowych z podgrzewaniem wody
Czyszczenie gorącą wodą: Myjki wysokociśnieniowe czyszczą jeszcze lepiej przy stałym ciśnieniu. Oprócz lepszych rezultatów i krótszych czasów czyszczenia i suszenia, myjki wysokociśnieniowe z gorącą wodą mają również wymierny efekt redukcji zarazków. W przypadku użycia pary, nawet delikatne powierzchnie mogą być delikatnie czyszczone w temperaturze do 155°C. Co więcej, urządzenia te pozwalają na zmniejszenie ciśnienia roboczego, wymaganego czasu i ilości stosowanego środka czyszczącego. Oznacza to, że czyszczenie gorącą wodą oferuje szereg zalet i różne możliwości optymalizacji procesu czyszczenia.
Zamiatarki i odkurzacze do czyszczenia na mokro/sucho
Zamiatarki prowadzone, także z fotelem dla operatora, to skuteczne rozwiązanie do szybkiego usuwania pyłu i innych luźnych zanieczyszczeń z dużych obszarów. Dotyczy to zarówno posadzki w kurniku, jak i zewnętrznych obszarów fermy. W przypadku gładkich posadzek operatorzy i pracownicy mogą również używać odkurzacza do czyszczenia na mokro/sucho.
Uniwersalny odkurzacz NT 65/2 Ap Tc Agri doskonale radzi sobie z pyłem, trocinami, paszą. Możesz też wybrać efektywną zamiatarkę KM 70/20 C 2SB, dzięki której szybko i sprawnie uprzątniesz zanieczyszczenia. Jej wielką zaletą jest to, że gwarantuje niemal bezpyłowe zamiatanie.
Wskazówka - używaj sprzętu tylko w jednym kurniku:
Sprzęt powinien być używany tylko w jednym kurniku. Zapobiega to przenoszeniu się zarazków z jednego do drugiego kurnika. Jeżeli urządzenia są używane w kilku kurnikach jednocześnie, muszą za każdym razem być czyszczone i dezynfekowane.
Środki do dezynfekcji kurnika
Białka i tłuszcze są zazwyczaj hydrofobowe. Oznacza to, że nie mieszają się z wodą i dlatego są trudne do usunięcia. Aby uprościć proces czyszczenia, dobrym wyborem jest środek czyszczący rozpuszczający tłuszcz. Ważne jest, aby używać środków dezynfekcyjnych, które są bezpieczne dla zwierząt. Lekarze weterynarii mogą udzielić porady w tym zakresie.
Wskazówka - stosowanie środków czyszczących za pomocą lanc pianowych:
Lance pianowe to doskonały wybór do łatwego nanoszenia środków czyszczących. Lance pianowe można łatwo przymocować do drążka lub pistoletu urządzenia wysokociśnieniowego.
Odzież ochronna podczas czyszczenia kurników
Aby chronić pracowników podczas czyszczenia kurników, powinni oni stosować środki ochrony indywidualnej (ŚOI). Środki ochrony indywidualnej powinny składać się z:
- odzieży ochronnej;
- okularów ochronnych;
- gumowych butów;
- rękawic gumowych.
Okulary ochronne są niezbędne do ochrony oczu. W celu ochrony dróg oddechowych należy nosić maskę zakrywającą usta i nos. Jest to szczególnie ważne podczas dezynfekcji kurnika.
Środki ochrony indywidualnej powinny być również regularnie utylizowane lub prane. Zaleca się przenoszenie środków ochrony indywidualnej bezpośrednio do pralki w zamkniętym pojemniku. Zapobiega to rozprzestrzenianiu się zarazków z kurnika na całą fermę.
Jak często czyścić kurnik - harmonogram czyszczenia kurników
Częstotliwość czyszczenia i dezynfekcji kurników zależy od cyklu produkcyjnego każdej fermy. Używany sprzęt musi być również czyszczony oraz dezynfekowany po każdym opróżnieniu kurnika.
Niezależnie od tego, istnieją jednak zadania związane z czyszczeniem, które powinny być wykonywane codziennie i co tydzień. Nie należy również zaniedbywać higieny toalety.
Codzienne czyszczenie kurnika
Stacje karmienia i poidła powinny być codziennie sprawdzane i w razie potrzeby czyszczone. Zapobiega to chorobom, którymi zwierzęta mogą się zarazić podczas jedzenia i picia.
W komercyjnych hodowlach drobiu idealnym rozwiązaniem jest śluza między holem a kurnikiem. W tej śluzie pracownicy mogą zmienić odzież i obuwie oraz dokładnie umyć ręce przed wejściem, jak również wyjściem z kurnika. Buty można dezynfekować na przykład w wannie z roztworem dezynfekującym.
Aby kontrolować ilość wirusów i bakterii, śluza powinna być sprawdzana codziennie i w razie potrzeby czyszczona. Do czyszczenia ścian, posadzek i kabin prysznicowych w śluzie szczególnie dobrym wyborem jest parownica lub odkurzacz do pracy na mokro/sucho.
Ważne jest, aby odzież robocza nie opuszczała obszaru kurnika i była regularnie wymieniana. Idealnym rozwiązaniem jest, gdy odzież noszona podczas pracy w kurniku zostanie bezpośrednio wyprana w śluzie w dedykowanej pralce. Jeżeli pralka znajduje się w innym budynku, ubrania powinny być transportowane tam i z powrotem w szczelnie zamkniętym zbiorniku.
Buty robocze można czyścić szczotkami lub specjalnymi środkami do ich czyszczenia. W przypadku gumowych butów przydatna może być wanna do dezynfekcji.
Co tydzień należy czyścić zewnętrzną część kurnika
Teren wokół kurnika powinien być czyszczony co najmniej raz w tygodniu. Zmniejsza to liczbę zarazków na farmie, a tym samym ryzyko przeniesienia patogenów na zwierzęta. Dzięki zamiatarce przemysłowej lub zamiatarce można to zrobić szybko i wydajnie.
W suchych okresach, gdy jest szczególnie dużo pyłu, w ciągu tygodnia konieczne może być częstsze czyszczenie zewnętrznego obszaru. Dzieje się tak również w przypadku dostarczania paszy lub przenoszenia drobiu do i z kurnika. W takich przypadkach personel musi natychmiast oczyścić obszar wokół kurnika.
Podczas czyszczenia na zewnątrz należy zwrócić szczególną uwagę na usuwanie roślin i chwastów, a także innych możliwych schronień i kryjówek dla gryzoni lub dzikich ptaków. Zniechęci to dzikie ptaki, gryzonie i inne niepożądane zwierzęta do osiedlania się wokół kurnika.
Jeżeli obszary są utrzymywane tak, aby nie tworzyły się na nich kałuże, ryzyko osiedlania się dzikich zwierząt jest jeszcze mniejsze. Im mniej dzikich zwierząt znajduje się w gospodarstwie, tym niższe jest ryzyko przeniesienia przez nie salmonelli lub innych patogenów i zarażenia zwierząt hodowlanych.
Wskazówka - lista kontrolna dla zewnętrznych obszarów:
-
brak wielu roślin wokół kurnika
-
przycięte rośliny, aby ograniczyć liczbę kryjówek dla dzikich zwierząt
-
regularne sprawdzanie pułapek na szkodniki
Nieodzowną częścią życia na farmie są zbiorniki do bezpiecznego przechowywania martwych zwierząt. Zbiornik powinien być czyszczony urządzeniem wysokociśnieniowym za każdym razem, gdy jest opróżniany, a następnie zostać zdezynfekowany. Jeżeli do czyszczenia używana jest zimna woda, należy dodać do niej środek czyszczący.
Wskazówka - zarządzanie wybiegiem zewnętrznym:
Zarządzanie zewnętrznymi wybiegami zmniejsza ryzyko chorób. Oznacza to, że drób ma dostęp tylko do jednej części otwartej przestrzeni. Pozostała część wybiegu może być utrzymywana zgodnie z potrzebami.
Oprócz czyszczenia kurników i obszarów zewnętrznych, reszta fermy powinna być również dokładnie czyszczona co najmniej raz w roku, a także za każdym razem, gdy następuje zmiana inwentarza:
-
hol
-
zewnętrzne miejsca do drapania (na zewnątrz, lampy grzewcze)
-
wybiegi i punkty dostępu
-
obiekty, sprzęt i urządzenia w kurniku
-
silosy paszowe
-
podjazdy
Higiena toalet w kurniku
Zarówno w przypadku produkcji jaj, jak i tuczu zwierząt, odchody zwierząt zwykle pozostają w kurniku tak długo, jak same zwierzęta. Biorąc jednak pod uwagę, że wilgoć z odchodów tworzy środowisko do namnażania się zarazków i patogenów, podstawowa higiena kurnika jest naprawdę niezbędna.
W przypadku tuczu zwierząt należy dodać tyle ściółki, ile potrzeba na cały okres produkcji. Ponadto może się zdarzyć, że podczas tuczu, w określonych przypadkach, konieczna będzie dodatkowa ściółka.
W produkcji jaj, zwłaszcza w systemach wolnowybiegowych i ściółkowych, w kurniku należy umieścić ściółkę. Większość odchodów powinna być również usuwana z kurnika za pomocą taśm do obornika. Można je umieścić w obszarze gniazd. Jeżeli drób jest trzymany w wolierze, zwykle wystarczy usunąć odchody za pomocą taśm do obornika. W tym przypadku ściółka zazwyczaj nie jest konieczna.
Jak czyścić kurnik: najlepszy sposób czyszczenia i dezynfekcji kurnika
Niezależnie od tego, czy czyścisz kurnik dla kur, kaczek, gęsi, przepiórek czy indyków, czyszczenie po zmianie stada jest koniecznością. Należy to zrobić tak dokładnie, jak to możliwe. Po (ponownym) umieszczeniu drobiu w kurniku, zalecana jest następująca procedura czyszczenia kurnika:
1. Pozbądź się much
Kurnik może zostać opanowany przez muchy. Około 85% populacji much składa się z jaj, larw i poczwarek. Aby przerwać łańcuch infekcji, ważne jest zatem zwalczanie much, gdy jeszcze się rozwijają. Odpowiednie środki zatrzymują rozwój much na etapie larwy.
2. Usuwanie obornika
Obornik, ściółka, resztki jedzenia i pył muszą zostać usunięte. W przypadku pierwszego generalnego czyszczenia dobrym pomysłem jest użycie ciągnika i łopat, ładowarki kołowej lub innego sprzętu zamiast wideł, zwłaszcza w dużych kurnikach.
Następnie za pomocą zamiatarek, zarówno prowadzonych ręcznie, jak i z fotelem dla operatora, można łatwo usunąć pozostały pył oraz zanieczyszczenia. Po wyschnięciu kurnik należy dokładnie wyczyścić.
Wskazówka - usuń odchody i ściółkę:
Ściółka, obornik i inne odpady powinny być składowane w odległości co najmniej 100 metrów od kurnika. To gwarantuje, że obornik nie trafi ponownie do kurnika i nie będzie stanowił źródła patogenów. Dobrym rozwiązaniem może być fermentacja tych materiałów w biogazowni.
3. Zmiękczanie
Zwłaszcza w przypadku gospodarstw specjalizujących się w produkcji jaj, zaschnięta ściółka i inne zanieczyszczenia mogą pozostać nawet po wyczyszczeniu. Aby całkowicie usunąć zanieczyszczenia, kurnik należy odpowiednio zwilżyć. Do zwilżenia całego kurnika należy użyć urządzenia wysokociśnieniowego, ponieważ na tym etapie pomaga to zaoszczędzić czas. W zależności od stopnia zanieczyszczenia, przydatne może być również użycie środka czyszczącego do zwilżania.
Fermy zajmujące się tuczem drobiu zazwyczaj nie wymagają zwilżania. Ze względu na krótki, kilkutygodniowy okres użytkowania, ilość zanieczyszczeń jest niewielka.
4. Urządzenie wysokociśnieniowe
Dokładne czyszczenie kurnika obejmuje czyszczenie na mokro za pomocą urządzenia wysokociśnieniowego. W produkcji jaj stosuje się go po odpowiednim czasie zwilżania, a na fermach brojlerów bezpośrednio po usunięciu obornika. Posadzka, sprzęt, sufity i ściany muszą być wyczyszczone wodą.
Z reguły zaleca się czyszczenie kurników zimną wodą. Zapewnia to, że złożona struktura i konstrukcja kurnika pozostanie widoczna. Ważne jest, aby używać środków czyszczących, które są bezpieczne dla zwierząt. Ciepła woda może być również używana w mniej skomplikowanych kurnikach.
Rampy, poidła i grzędy są również kluczowymi elementami, które wymagają czyszczenia, podobnie jak ruchome elementy (takie jak: karmniki, gniazda, dozowniki surowego włókna, zabawki, wentylatory) i szyby wentylacyjne. Należy je wyczyścić od zewnątrz, a następnie w środku.
Szczególną uwagę należy zwrócić na koryta i indywidualne miski do karmienia. Są one szczególnie podatne na zanieczyszczenia. Odpowiedni środek czyszczący do kurników pomaga prawidłowo usunąć zanieczyszczenia i zarazki. Środek czyszczący może być nakładany za pomocą lancy pianowej w celu uzyskania optymalnych rezultatów. Następnie wszystko należy spłukać czystą wodą.
Wskazówka - nie zapomnij wyczyścić rur i kranów z wodą pitną:
Konieczne będzie również wyczyszczenie kranów wody pitnej, szczególnie od wewnątrz. Powszechną praktyką jest dodawanie w tym celu odpowiednich środków do wody pitnej. W ten sposób rury będą regularnie czyszczone podczas użytkowania kurnika. Zestaw do czyszczenia rur może być również używany podczas większych prac związanych z czyszczeniem.
5. Dezynfekcja
Po czyszczeniu na mokro następuje dezynfekcja. Kurnik można jednak zdezynfekować dopiero, gdy wszystkie powierzchnie będą suche. W przeciwnym razie preparat dezynfekujący zostałby rozcieńczony przez resztki wilgoci, przez co nie byłby już w pełni skuteczny.
Suszenie kurnika może zająć do dwóch dni, w zależności od temperatury i cyrkulacji powietrza. Jeżeli kurnik był czyszczony gorącą wodą, może to trwać nieco krócej.
W celu równomiernego rozprowadzenia środka dezynfekującego zaleca się stosowanie urządzeń spryskujących takich jak: butelki ze spryskiwaczem ciśnieniowym i lance piankowe. Można je po prostu przymocować do urządzeń wysokociśnieniowych. W przypadku dużych obszarów pomocne mogą być również spryskiwacze ręczne lub opryskiwacze przymocowywane do ciągnika.
Ważne jest, aby pamiętać, że po zakończeniu cyklu czyszczenia śluza będzie również musiała zostać wyczyszczona i zdezynfekowana, aby mogła być używana jak zwykle.
Wskazówka - naprawy należy przeprowadzić przed dezynfekcją:
Jeżeli konieczna jest naprawa lub wymiana wyposażenia kurnika, dobrym pomysłem jest zrobienie tego po wyschnięciu kurnika, ale przed dezynfekcją.
