Open haard reinigen
Een verwarmend houtvuur in de open haard zorgt op koude dagen voor heel wat gezellige uren in huis. De flakkerende vlammen creëren een behaaglijke sfeer. Maar het verwarmen met hout heeft ook een keerzijde: voor het volgende vuur moet de open haard eerst schoongemaakt worden en moet de oude as uit de vuurplaats worden verwijderd.
Oude as verwijderen
Het uit de open haard wegvegen van de as met behulp van de handstoffer en blik is een vieze en omslachtige bezigheid. De as is namelijk erg licht en dwarrelt makkelijk. Dan is het logischer om een stofzuiger te gebruiken om de as te verwijderen. Traditionele stofzuigers zijn echter niet geschikt voor deze taak en mogen in geen geval hiervoor worden gebruikt.
Waarom geen stofzuiger?
Huisstofzuigers zijn ongeschikt voor het uitzuigen van open haarden. De fijne as verstopt binnen de kortste tijd het filter en de zuigturbine. Dat zorgt niet alleen voor capaciteitsverlies maar in het ergste geval tot overbelasting en uitval van de motor. Het is beter om een aszuiger te gebruiken. Daarmee kan grotendeels stofvrij en daardoor comfortabel worden gewerkt.
De filters van de aszuigers zijn zo ontworpen dat ook fijne as betrouwbaar kan worden opgezogen. Bovendien moeten aszuigers voldoen aan speciale vereisten op het gebied van veiligheid: een zuigslang van metaal en een vlamvertragend opvangreservoir voorkomen dat gloeiende resten de aszuiger beschadigen of zelfs een smeulend vuur veroorzaken.
Om het filter bij een dreigende verstopping effectief te reinigen, beschikken aszuigers over passende reinigingsfuncties. Er zijn modellen waarbij met een druk op de knop de luchtstroom wordt omgekeerd, om zo het filter effectief te reinigen. Dit gebeurt zonder dat de gebruiker last heeft van het stof, want dit wordt direct naar het opvangreservoir geleid.
Veilig werken met de aszuiger
Voordat met het werk begonnen kan worden, moet de as zijn afgekoeld tot een temperatuur van minder dan 40 °C. Grotere houtresten worden met een pook onderzocht op smeulende resten. Pas als het zeker is dat er geen verborgen smeulende resten meer in de open haard aanwezig zijn mag begonnen worden met het zuigen. Er wordt daarbij alleen gezogen met de handbuis van metaal en zonder geplaatst mondstuk.
Als de as is opgezogen en zich in het opvangreservoir bevindt, moet het daar ook weer uit. Gebruikers moeten daarom bij de aanschaf letten op modellen die eenvoudig te openen zijn en geleegd kunnen worden zonder in aanraking te komen met het vuil. Eenvoudig te bedienen snelsluitingen maken bijvoorbeeld het afnemen van de zuigkop makkelijker. Het volle opvangreservoir wordt dan met een vuilniszak overtrokken en voorzichtig omgekeerd. Zo komt er geen stof vrij in de omgeving.
Overige toepassingsmogelijkheden
Het gebruik van een aszuiger is niet beperkt tot het wegzuigen van de as uit een open haard. De reiniging van een pelletkachel of een haard gaat net zo eenvoudig en handig. Ook de koude as en roet uit vuurkorven en van de houtskoolgrill kan eenvoudig worden weggezogen.
Verschillende aszuigers zijn uitgerust met een extra borstel voor harde vloeren. Daarmee kunnen ook spanen, kleine stukjes hout en vuil rondom de open haard worden weggezogen. Het apparaat kan ook uitkomst bieden bij renoveringswerkzaamheden. Want grof vuil of fijn stof, een krachtige aszuiger zuigt gewoon alles op.
Platen met roet bij de open haard reinigen in geval van hardnekkige verontreinigingen
Als de open haard een glazen plaat heeft, dan moet deze regelmatig worden gereinigd. Een grondige reiniging is vaak een probleem want het open vuur laat bijzonder hardnekkige resten achter op het glas. Het reinigen met traditionele methoden als wrijven en boenen met water en borstel, krantenpapier of met chemische reinigers lukt meestal niet volledig en is daarbij vaak intensief en tijdrovend.
Met een stoomreiniger gaat dit eenvoudiger en met betere resultaten. De hete waterdamp reinigt in combinatie met de bewegende werking van de doeken en borstelopzetstukken bijzonder effectief. Aansluitend wordt het glas met een droge doek schoongeveegd. Bij deze procedure hoeft geen gebruik te worden gemaakt van reinigingsmiddelen.
Tips voor minder roetvorming
Hout dat niet gebruiksklaar gekocht is, moet worden opgeslagen en gedroogd alvorens het in de open haard verbrand kan worden. Vochtig hout vermindert de verbrandingswaarde en leidt tot meer walmen en roetvorming. De vuurplaats en de omgeving worden dan sneller vuil en de haard moet vaker worden gereinigd. Het maximale vochtgehalte bij het verbranden van hout in een open haard is zelfs door de wetgever vastgelegd. Het mag niet meer dan 25 procent bedragen.
Bij het testen helpt een meetinstrument of een trucje, de nageltest, waarvoor echter wat ervaring wel nodig is. Als op het snijvlak, waar de jaarringen te zien zijn, met de nagel het hout licht ingedrukt kan worden, dan moet het nog enkele maanden drogen. Daarvoor moet het bij voorkeur worden bewaard op een plaats met goede luchttoevoer en beschermd tegen weersinvloeden, bijvoorbeeld opgestapeld in een schuurtje of opberghok in de tuin.
